Δακτυλιώσεις ειδών Ορνιθοπανίδας

Για να μάθουμε μερικές πληροφορίες για την τεχνική της δακτυλίωσης πουλιών ας διαβάσουμε τι έχει γράψει σχετικά ο ΔΡ Αλιβιζάτος Χ.:

Η δακτυλίωση είναι μια από τις κύριες μεθόδους μελέτης των πουλιών. Αυτή συνίσταται στην τοποθέτηση ενός δαχτυλιδιού, μεταλλικού ή έγχρωμου, στο πόδι του πουλιού, πάνω στο οποίο είναι χαραγμένη μια διεύθυνση και ένας αριθμός. Αυτό παίζει ρόλο «ταυτότητας» για το πουλί έτσι ώστε όταν ξαναβρεθεί, είτε ζωντανό είτε νεκρό, να είναι γνωστό από που προήλθε.

Το δαχτυλίδι που τοποθετείται στα πόδια των πουλιών αποτελείται από ελαφρύ μέταλλο. Το βάρος των δαχτυλιδιών αυτών είναι ασήμαντο σε σχέση με αυτό του πουλιού και δεν του προκαλούν κανένα πρόβλημα. Μερικές φορές τοποθετούνται και πλαστικά, έγχρωμα δαχτυλίδια, τα οποία παρατηρούνται εύκολα από κάποια απόσταση.

Μέσω των δακτυλιώσεων μαθαίνουμε τις διαδρομές που ακολουθούν τα πουλιά, τις περιοχές που σταματούν και τρέφονται, πόσο διάστημα περνούν σε κάθε περιοχή καθώς και τη διάρκεια ζωής τους. Επίσης, μέσω των μετρήσεων που παίρνονται μπορούν να διαχωριστούν διαφορετικοί πληθυσμοί και κυρίως μέσω της μέτρησης βάρους και λίπους, να βρεθεί ποιες περιοχές είναι σημαντικές για τον «ανεφοδιασμό» των πουλιών. Με βάση τις γνώσεις αυτές για τη βιολογία των πουλιών μπορούν να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα για την προστασία τους.

Τα πουλιά συλλαμβάνονται με διάφορες μεθόδους. Η πιο διαδεδομένη πάντως είναι ειδικά και λεπτά δίχτυα, τα οποία τοποθετούνται σε θέσεις όπου δεν είναι εύκολα ορατά από τα πουλιά. Τα πουλιά παγιδεύονται στο δίχτυ και αφού δακτυλιωθούν, προσδιοριστεί το φύλο και η ηλικία τους, ληφθούν ορισμένες μετρήσεις (φτερούγας, ταρσού, ράμφους, λίπους βασισμένου σε ειδική κλίμακα, κτλ.) και ζυγιστούν, απελευθερώνονται. Η όλη διαδικασία κρατάει λίγα λεπτά. Τα πιο μεγαλόσωμα είδη (αρπακτικά, ερωδιοί, γλάροι, κτλ.) δακτυλιώνονται συνήθως ως νεοσσοί στη φωλιά.

Για να γίνει κανείς δακτυλιωτής πουλιών χρειάζεται ειδική εκπαίδευση, μετά το πέρας της οποίας αποκτά την απαραίτητη άδεια. Σε κάθε χώρα υπάρχει ένας υπεύθυνος φορέας και τα δαχτυλίδια φέρουν μια συγκεκριμένη διεύθυνση. Στην Ελλάδα ο υπεύθυνος φορέας είναι το Ελληνικό Κέντρο Δακτυλίωσης Πουλιών (ΕΚΔΠ), τα δαχτυλίδια φέρουν τη διεύθυνση του Ζωολογικού Μουσείου του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ οι άδειες δίνονται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά από αίτηση του ΕΚΔΠ.

Η γνώση δημιουργεί ευημερία
Πλάτων